Allende Che’yi Anlatıyor
Betancourt iktidara geldiği zaman Venezüella’da bulunuyordum. 3-5 dolarım daha olduğundan aklıma Küba’ya gitmek geldi. Fidel Castro Havana’yı ele geçirmişti. Doğru hatırlıyorsam başkente giriş, 6 Ocak’ta olmuştu. Belki de 5’inde. Ben, Havana’ya 20 Ocak’ta, tuhaf bir zamanda geldim, hemen bir otele yerleştim.
(...)
Öğleden sonra, hiç tanımadığım, hattâ adını bile duymadığım Aleyda’dan telefon geldi. Telefon eden kadın “Che”nin sekreteriydi, henüz karısı olmamıştı. Şöyle diyordu: “Komutan Guevara size arabasını yolluyor. Cabana barakalarında sizi bekleyecek.”
Gittiğimde söylenenin doğruluğunu anladım. Beni büyük bir odaya soktular. Odada çeşitli eşyalarla birlikte
kocaman bronz bir yatak vardı. Ama “Che”, hamakta yatıyordu. Beline kadar soyunuktu. Yalnızca pantolon giyiyordu.
Oraya vardığımda çok şiddetli bir astım nöbeti geçiriyor, bir soluk alma âleti kullanıyordu. Kendine gelmesini beklerken yatağın üzerine oturdum ve sözü açmak için seslendim: “Komutan!..”
“Che” konuşmamı keserek şöyle dedi: “Bak Allende, senin kim olduğunu biliyorum. 1952 başkanlık kampanyası sırasında yapmış olduğun iki konuşmanı duydum. Biri çok iyi, öteki çok kötüydü. Bu nedenle, birbirimize tam bir güven duyabiliriz. Zira, senin nasıl bir insan olduğun konusunda çok açık bir kanıya sahibim.”
İlk anda duraksadığımı hatırlıyorum. Dilediği gibi konuşmasını sağlamak amacıyla sustum ve hemen hemen hiç konuşmadan, salt dinlemekle yetindim. Konuşma ilerleyip, üstümdeki ilk olumsuz etki kalkınca, “Che”nin, entelektüel değerini, insanca duygularını, kıtanın sorunlarını kavrayışını ve halkın mücadelesine ilişkin gerçekçi değerlendirmesini daha iyi değerlendirir duruma geldim.
Salvatore Allende
(“Regis Debray’la Konuşma”dan)
“Che, Çağımızın En Mükemmel İnsanı”
Che Guevara’ya ne kadar hayran olduğumu biliyorsunuz.Aslında onun sırf bir aydın değil, çağımızın en mükemmel insanı da olduğuna inanıyorum. Bir savaşçı, bir insan ve kuramlarını mücadele anındaki kişisel deneyiminden türeterek devrim davasını ileriye götürebilmiş bir kuramcı. Jean Paul Sartre