'68 Gençlik Hareketi Üzerine - 2

FKF’den Dev-Genç’e
Gençlik hareketinin militan kitle eylemleri, boykot ve işgallerle tüm toplumun gündemine girdiği bu dönemde, gençlik hareketinin başını tutan FKF içerisinde TİP yönetiminin etkisi zayıflamaya başladı. Hareket, militanlaştıkça TİP’in parlamenterist ve legalist çerçevesine sığmamaya başladı. TİP çizgisi ile gençlik arasında güçlü bir çelişki doğdu.
‘65 yılında Çetin Altan’ın ve arkasından da tüm TİP parlamento grubunun ‘devletin en yüksek yasama organında’ dayak yemeleri, sosyalizme parlamento yoluyla geçiş düşüncesine inen güçlü bir darbe olmuştu. Bu ise militanlaşan gençlik hareketinin farklı arayışlara yönelmesinde önemli etkenlerden biri oldu.
Üniversite işgal ve boykotlarını provokasyona açık olarak nitelendirip tedirgin biçimde sonradan katılan, 6. Filo Dolmabahçe yürüyüşünü yine aynı gerekçeyle durdurmaya çalışan, devletin üzerinde oluşturduğu baskılar sonucu “eski tüfekler” olarak bilinen TKP kadrolarını partiden tasfiye eden ve gelişen öğrenci eylemlerini suçlamaya başlayan TİP ve onun güdümündeki FKF yönetimi, gençlik içerisinde hızla tecrit ve tasfiye olmaya başladı.
Bu süreç, TİP’in karşısında yer alan, Mehmet Ali Aybar yönetiminin reformcu-legalist ve parlamenterist yüzünü hararetli söylemlerle teşhir eden MDD çizgisini gençlik içerisinde güçlendirdi. Ancak gençlik hareketi içerisinde keskin söylemleri ile etkinleşmeye başlayan MDD’ci akım, sosyalizme yönelmeye başlayan gençlik hareketini yeniden “2. Kurtuluş Savaşı”, “CHP ile ittifak ve Milli Cephe” gibi söylemler ve “ordu-gençlik elele” gibi sloganlarla kendi darbeci-reformist hesaplarının bir uzantısı haline getirmek çabasındaydı. 1968 yılında devrimci gençlik hareketi, anlamlı bir çıkışla parlamentarizmle bağlarını koparmasına karşılık, bu sefer de darbeci-kemalist çizginin etkisine girmiş oldu.
MDD’ci gençlerin egemenliğinde gerçekleştirilen kongrede FKF, 1969 Ekim ayında adını Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu olarak değiştirdi. Böylelikle ülkenin bir ucundan öteki ucuna kadar insanların tanıdığı DEV-GENÇ kurulmuş oldu. Bu değişiklik bir bakıma TİP reformizminin aşılmasının ve Mahir Çayan’ın önderliğinde şekillenmekte olan düşüncenin gençlik içinde etkisinin yaygınlaşmasının sonuçlarından biri oldu. O günün gençlik liderlerinin devrimin önderleri haline getiren en önemli olgular hem pratiğin en önünde oluşları, hem de ülkemiz koşullarına denk düşen bir mücadele teorisini geliştirebilmiş olmalarıdır. Dev-Gençliler bu dönemle birlikte halkın hemen her kesimiyle çeşitli bağlar kurarlar. O dönemin toprak işgallerinde, işçi eylemlerinde, anti-emperyalist eylemlerde onlar vardır.

Dev-Genç’ten THKP-C’ye
Bu süreç TİP reformizminden, cuntacılıktan, şablonculuktan ideolojik olarak kopuş dönemidir.1969-70 yılları halkın hemen her kesiminin mücadelesinin yükseldiği bir dönemdir. Halk kitlelerinin iktidar hedefli bir mücadeleye yönlendirilebilmesi, için elbette gençlik örgütlenmeleri yeterli olmayacaktı. Artık ülkenin birçok yerinde yaptıkları çalışmaların hedefinde devrimci bir parti yaratmak vardır ve Mahir Çayan önderliğindeki grup 1970 Aralık ayında partileşir, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi’ni kurarlar. THKP-C’nin kurulması, iktidar perspektifsizliğinin, parlamenterizmin, kendine güvensizliğin, legalizmin belirlediği bir dönemin kapanıp yeni dönemin açılması demektir. THKP-C’nin kurulmasının hemen ardından 12 Mart darbesi yaşanır. Baskı ve terör özellikle devrimci örgütlere uygulanır. Mahirlerin buna cevabı açık olmuştur: “can pahasına mücadele etmek.” Gerçekleştirdikleri silahlı atılım 12 Mart darbecilerini o kadar telaşlandırmıştır ki, gerçekleşen her eylem sonrasında görülmemiş operasyonlar yapmaktadırlar. Bu dönemde gerçekleştirilen İsrail Başkonsolosu’nun cezalandırılması, Kadir Has’ın kaçırılması ve diğer birçok eylem 12 Mart karanlığının yırtılmasında en önemli rolü oynar ve halk kitlelerinin kendine güvenini getirir. Ve son eylemlerinde yasak,Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan’ın idam edilmelerini önlemek için NATO’ya bağlı Ünye Radar Üssü’nde çalışan 3 İngiliz askerini THKO’lularla birlikte kaçıran Mahir Çayan ve arkadaşları, ellerindeki rehinelerle birlikte Tokat’ın Niksar İlçesi, Kızıldere Köyüne giderler. Etrafları sarılan Mahir ve yoldaşları “biz buraya dönmeye değil ölmeye geldik” cevabını verirler. İşbirlikçi kolluk kuvvetleri operasyonda makinalılar, havan toplarıyla devrimin 10 önderini katlederler. Diğer yandan diğer gençlik önderleri olan THKO kurucusu yasak ve 2 arkadaşı idam sehpalarında,TKP/ML kurucusu İbrahim Kaypakkaya işkencehanelerde katledilir.

‘68 Gençlik Hareketinin Mirası
‘68 devrimci gençlik hareketi, bazı zayıflıklarına karşılık gençlik hareketi tarihinde önemli bir kesiti ifade etmektedir. Gençlik, el yordamıyla zayıf omuzlarının kaldıramayacağı kadar ağır bir yükün altına girme iradesini göstermiş ve tüm toplumu derinden sarsmıştır. ‘68’de söz konusu olan köylü hareketlerine katılan, işçi grevlerine destek olan bir gençliktir. Filistin direnişine destek olmak için önderlerini Filistin kamplarında eğitmiş ve savaşmaya göndermiş bir gençlik hareketidir, ‘68 gençlik hareketi. Ülkede doğru dürüst M-L klasiklerin çevirileri bulunmazken, bilime, ideolojiye aç olan bir kuşaktır ‘68 kuşağı. Ardı arkası kesilmez bir araştırma ve sorgulama sürecidir ‘68.
İşte bu hareket bağrından hepsi de birbirinden değerli devrimci önderleri; Denizleri, Mahirleri, İboları, Sinanları çıkarmıştır. Darağaçlarında Marksizme-Leninizme bağlılığı haykırmanın, işkencehanelerde ser verip sır vermemenin, cesaretle düşmanın üzerine gitmenin mirasıdır ‘68’lerden bugüne kalan…